Fırtına (2010)The Tempest

Shakespeare'in en son yazdığı oyun olarak kabul edilir. Sanat dünyasına ve yönetme arzusu ile yanıp tutuşan toplumlara son mesajıdır. Dönemde Denizde Risk adlı bir gemi Virjinya'ya giderken Bermuda açıklarında kaybolur ve insanların ilgi odağı olmayı başarır. Shakespeare de insanlara okultizmin, hermetizmin etkisindesiniz büyücülere de inanın dercesine bir mesaj bırakmış. Doğu düşmanlığı çok etkin olmasına karşın kölelik de çok yönlü eleştirilmiştir. Statülerin, ünvanların, savaşların değeri olmayan bir dünya ile karşılaşıyoruz ve gene de insanın toprak ve mülkiyet sevgisini görüyoruz. Caliban'ın toprakları aslında, Ariel uzun yıllar boyunca esaret altında kaldıktan sonra kurtulur. İkisi arasında kölelik aynı ayarda değerlendirilemez. Ferdinand faktörü de var. Soylu bir prensin, köylü gibi işler yaptığını görürüz ancak aynısını Caliban ya da Ariel de görmeyiz. Shakespeare'in tiyatroyu yansıtmada başarılı olmadığını söylemeden önce kuramları ve teorileri okumak gerek. Terry Eagleton gibi bir kuramcının varlığı unutulamaz. Filme gelince izleyin ve yeni dünya düzeni eleştirisine tanık olun. Commedia dell'arte geleneği ya da tarihçesinden bahsetmedim ama biraz değinecek olursak. Elizabeth'in tekne kazası konulu oyunları sevdiğini biliyoruz ve Shakespeare'in bu saray esareti altında yazdığını biliyoruz. Soylu da olsa köylü de olsa bu esareti yaşamış ve artık bundan kurtulmak istediğini dile getiriyor aslında bu eserinde. Shakespeare'in temsiliyetleri hiçbir şekilde tek yönlü düşünülmemelidir. Caliban'a kötü demek, Alonso'ya günahkar değil demek gibi bir şeydir. Caliban'ın kambur oluşu Pulcinella karakterini yansıttığı gibi aynı şekilde Robert Cecil'e de bir gönderme olabilir. Bakın bir oyun ne kadar bahsettiriyor kendinden. Prospero karakteri aynı zamanda Prospera olarak da oynanmıştır çünkü cinsi kimliklerin bu oyunda çok bir önemi yoktur; Miranda'nın doğurganlığı dışında. Hiyerarşi daha ön plandadır. Gonzalo da büyük ihtimalle Elizabeth'in akıl hocaları John Dee, Edward Kelley ya da Francis Walsingham'ı vesaire temsil ediyor diye düşünüyorum. Tiyatro gerçek bir silahtır ve doğru insanların elinde pek çok esareti yıkar.

shakeseare'in tiyatrosundan uyarlama.. bence tiyatroyu yansıtmada başarılı olmadığı gibi birçok kötü ve sıkıcı sahne var filmde. bonus olarak da şekspir'i bilenlerin sezebileceği aba altından gösterilen ırkçılık. (bu niyetle çekildiğini düşünmüyorum ama film bunu sezdiriyor).