Hayatın Anlamı (1983)The Meaning of Life

Hayatı, mizah olmadan, belirli bir mantık çerçevesi içinde kalarak sorguladığımızda "anakronizme düşmek" adlı kavram içine ediyor tüm entelektüel çabamızın. Monty Python dünyasının oyuncuları bu çerçeveden bakmayı reddeden "tuvalin dışına taşanlar" olarak adlandırabileceğimiz kişiler. Filmin skeçleri de tam olarak bu yönde aslında. Estetikte mantık aranırken (Yaşamdan ölüme bir döngü), amorf formlarla yani "çirkin" kavramıyla (Gilliam'ın gerçeği karikatürize etme yeteneği ile saçma kavramlarının bir araya geldiği nokta) antiaristotelyen bir yaklaşım oluşturuyor. Gülünç olan, insanın midesini bulandıran, ona aksi gelen, ahlaksız olan kısacası saçma ya da doğalın tersi görünebilecek her şey oluyor. Film skeçlerden oluşuyor. Elbette birbiri ile ilişkili yani Natus'dan mortis'e.. Filmin giriş sahnesi aristo estetiğine uyumlu bir sahne ile başlıyor. Modern kölelik sistemini, ritmik kürek çeken gemi köleleri ile verdiği imaj yeterli. Semiyolojik olarak insana mantıklı gelen bir skeç izliyorsunuz. Ve anlayabiliyorsunuz "a evet uluslararası piyasa, fırtınalı denizlere yelken açtı" ya da "dünya bir finans denizi" gibi anlamlar bulabiliyorsunuz. Film ilerledikçe günümüz dünyasında bunun pek mümkün olmadığına dair gerçekçi eleştiriler de sunuyor ama burada önemli olan mantıktan mizaha bir yolculuğun olduğunu görmek. Hayatın anlamını arıyorsanız yanlış geldiniz. Çünkü dünyaya geldiğiniz dünyada hayatın anlamını bulamayacaksınız. Hiçbirimiz bulamadık. Geçmiştekiler de bulamadı. Tarihin farklı dönemlerini işleyerek Korsanlığın Altın Çağı, Victoria İngilteresi, 1930'lar Amerikası gibi gibi; dünyanın köşeleri olmadığını bir yuvarlak olduğunu yani göstergebilimsel olarak zaten her şeyin bir döngü olduğunu sunuyor. Bizleri de kamerayı tutan kişiye iştirak etmek için dünyaya gelmiş insanlar olarak ortaya koyuyor. Öyle değil midir? Algılar ya da kelimeler götürmüyor mu bizi? Okyanusta yaşamamıza rağmen, akvaryumdaki ufak balıklar gibi bakmıyor muyuz dünyaya; ne zaman yenileceğimiz bilmeden?Yani benim hayatımı anlamlandıran şeyler benden doğmuyorsa s.çarım ben öyle hayata kısacası. Bill Kopp'un, Çılgın Korsan Jack'teki Bay Ölüm'ü de nereden öykünerek oluşturduğunu görmüş oldum bu filmde. Gilliam iyi ki varsın. İyi ki hayatımın saçmalığına eklenerek onu daha da saçma bir hale getiriyorsun.

Manyak herif, pırıl pırıl zekanı seveyim senin. Hayatın anlamını aramıyorsanız mutlaka izleyin, arıyorsanız da izleyin. Öyle bir film işte.

42