Orfeu Negro (1959)Black Orpheus

Orpheus ve Eurydice mitinden yola çıkarak uyarlanmış bir film. Tabi ki Hristiyanlık ile beslenerek ele alınmış. Antik Yunanistan kültüründeki ritüelistik durumları danslarla ve cinsellikle yansıtıyor. Eril düzenden bir müddet rahatsız olup sonra çaresizce kabul etmek zorunda kalan kadını görüyoruz. Mite çok bağlı kalmasa da kendi içinde yan karakterlerle besliyor. Metaforları bol. Beni en çok etkileyenler Hastane Dante'nin cehenneminin katlarındaki her bir katında ödenen farklı bir bedeli gösteriyor. Dışarı çıkarken yakalanan fahişeler zinaya örnek olarak verilebilir. İki hemşire Erinyeler olarak temsil edilerek öfkeyi aktarıyor. Aşçı gibi giyinen sağlık görevlileri oburluğu. Ya da okuma yazma bilmeyen dayı, cehaleti. Asansördeki 12 sayısı ile evrendeki mükemmel düzen göndermesi ile kibre vurgu yapıyor. Sürekli didişen iki çocuk Apollon ve Pana benziyor gibi duruyor ama daha sonradan Orpheus'un ve Hermes'in sonsuzluğuna dönüşüyorlar. Filmin kendisinde esrik yapı gene mask takan resmi görevlilerle antik kültürün tutucu yanını simgeliyor. Mira karakteri ve diğer kadınlar mitin sadece sonunda görünse de Dionysos'un esrikleştirdiği kadınlar olan Mainad'lara bir göndermedir. Hermes'in statüsü gene kendini belli etmektedir. Ölümün beklediğimden daha insani bir formla karşıma çıkması beni şaşırttı. Gerçek bir insana oynatarak hareket eden, kaçılamayan ve sürekli görünen bir kavram olduğunu anlatıyor. Mitoloji hocam Atilla Birkiye ile sohbetimizde mitin başka bir versiyonunda geçen çiftçi Aristaeus'un Eurydike'ye tecavüz etmek istediğini öğrendim ki filmde Eurydike'nin bahsettiği çiftlikte karşısına çıkan ve onu öldürmek isteyen kişi de Aristaeus olmuş oluyor. Ölümü bile canlı kılan Marcel Camus'u tebrik etmek gerek.