Kahraman inekler (2004)Home on the Range

Farklı sosyolojik yapılarda üç ineğin imkansızı arzulayarak kişiliklerinin gelişmesine ve gerçeklerden bihaber romantik bir atın hakikat ile yüzleşmesine neden olan inancın farklı yönlerini ele alan kusursuz bir çizgi film. Hikaye, hayatı boyunca tek başarısı ve farkı ödüllere sahip olan Maggie'nin çiftliği sığır hırsızları tarafından soyulunca Cennet Bahçesi adı verilen bir çiftliğe düşmesiyle başlıyor. Burada Bayan Calloway ve Grace adında iki inekle tanışıyor ama kendilerini ödüllü bir inekten soyutlayan bu iki dişi, Maggie'yi de ötekileştiriyor. Ama bakıldığında Mrs. Calloway sarı çiçekli mor şapkasına duygusal olarak bağlı bir karakter. Ve onun da farklı olma çabası aslında bu şapka. Buradan eski sahibi Bayan Calloway'i sattığında yaşadığı hayal kırıklığını ve manevi değere olan inancın kaybolarak yerini maddi değerlere bıraktığını gözlemliyoruz. Grace, ilahide de söylenen Amazing Grace'i destekler nitelikte bir karakter. En merhametli, en uyumlu dolayısıyla en zaafsız ve en yapıcı karakter. Yani bu üç inek; id, ego ve süperegoyu temsil ediyor. ''Ben'' olan, ''Ben''i kaybeden ve ''Ben''i gerçekleştirmek isteyen. Maggie'nin ve diğer tüm çiftliklerdeki sığırları çalan hırsız Alameida Slim(Slim amca) yanında birbirine birebir benzeyen üçüz gibi görünen adı Willy olan üç yeğeni ile birlikte geziyor. Slim amca'nın Amerika'nın takma adı olan Sam amcayı temsil ettiği açıkça görülüyor. Yanındaki kaypak, asalak ve ebleh Willy'ler ise Amerikanın üç bölgesini temsil ediyor. Kuzey Amerika, Orta Amerika ve Güney Amerika. Karakterleri tıpa tıp benzeterek bununla bize film, kültürlerinin aynı olduğunu sadece düşünce yapılarının farklı olduğunu aktarıyor. Willy karakterlerinin ağzından Silm amca'ya bu cümleleri söylerken birbirlerinin ağızlarını kapatıyorlar (Şarkılarını sevmiyorlar, sesini beğenmiyorlar, hayır sesin komik ve saçma), Şarkı sevmemek; Kuzeylilerin, Güneylilerin kültürünün geçmişinden utanmasını -Sesi beğenmemek; Kuzeyliler feodal bürokrasiyi yaymaya çalışırken yapılan siyasi propagandaların politik düzensizlik yaratarak Güney'i rahatsız etmesini. -Sesin komik ve saçma bulunması ise Orta Amerika halkları tarafından Kuzey ve Güney'in ikiye bölünmesi sonucunda yaşanan iç savaş ve tüm sürecin saçma bulunmasını yansıtıyor diye düşünüyorum. Bunu Kuzey Amerika'ya yorduğunuzda bu okuma mümkün görünüyor. Amerika Kıtası üzerinden ise Colomb öncesi, sonrası ve kolonyalizm dönemlerindeki denizaşırı ticaret ve kölelik ticareti süreçlerini kapsıyor. Her iki şekilde de okumak mümkün. Bu sığır hırsızları Bayan Calloway ve Grace'in de çiftliğindeki sığırları çalınca Maggie ile aynı statüde olduklarını fark edip birlikte bir karar alıyorlar. Onları ancak sosyolojik ve sınıfsal yapıları unutmak ve yardım ile dayanışma içinde birlik olmak kurtaracak. Bu sırada Buck ismindeki at yani Amerikan Vahşi Batısı'nın temsili kanun görevlisi daha doğrusu bir kafa avcısı olan Rico'ya hayran ve onun maceralarından etkilenerek kendi de kahraman olmak istiyor. Benlik bilinci olmayan bu at, Rico'yu kendine binici olarak seçmek ve kaderini kontrol etmek istiyor. Buradaki en büyük kırılma noktası Rico'nun Slim'in adamı olduğunun ortaya çıkmasıdır. Çünkü at Buck, Rico'nun kanun adamı gibi görünen bir sahtekar, bir sığır hırsızı olduğunu anladığında hayal dünyası tamamen kırılıyor. Ve daha gerçekçi bir bakış açısı ile tanışıyor. Ben hayatım boyunca kahraman gibi görülmek istedim. Ama kahramanlık tutkusu altındaki gerçeği kaçırdım. Kahramanlık bir makyajdır. Mühim olan yardımcı olmak, sevgi ve iyilik. Belki de Rico hayatı boyunca onu kahraman olarak gördükleri için kendi benliğini inşa edemedi ve insanların ona taktığı isimlerle değil, kendi eylemleri ile anılmak istediği için kendi kaderini değiştirdi. Bu düşünce ile Buck, Rico gibi kahraman olsaydı bir sonraki aşamada kahraman olarak görülerek başkalarının onu var etmesine izin vererek kendini var etme hazzından alıkoyulacaktı ve varoluşunu hiçbir zaman anlamlandıramayacağı için var olmak için kötü olmayı tercih edecekti ki karakterindeki bencil, çıkarcı, gösterişçi yapısında bunların hepsi vardı. Neyse efendim hikayenin en sevdiğim kısmı olan Alameida Slim karakteri ve aslında filmin aktarmak istediği mesaja gelmek istiyorum. Bu karakterin kıyafetlerinden tutun saç, sakal, bıyık biçimine hatta hobilerine ve yaşantısına kadar birebir Buffalo Bill'den esinlenildiği apaçık ortada. Buffalo Bill tarihi bir figürdür ve yaşamın bir bölümünü Amerikan ordusunda asker olarak çalışıp Kızılderili katletmekle geçirmiştir. Diğer bölümünde ise yorulmuş ve iyi bir avcı olduğu için Buffalo avlayarak para kazanmış ve ün yaptıktan sonra şov dünyasına girmiş ve Amerikan - Kızılderili savaşlarını halka açık gösterilerle sunmuştur. Aslında Kızılderili öldürmekten yorularak şov dünyasına girmeyi tercih eden bu adam Buffalo avladığı dönemlerde Kızılderililere fiziksel olarak zarar vermeyi tercih etmese de besin kaynakları olan Bufalo popülasyonunu yok ederek onlara büyük zarar vermiştir. Daha sonra bunu da anlayarak avlanmayı bırakır ve şov dünyasına girer. Canlı Bufaloları zapturapt altına alamayacağı için Bufaloyu temsil eden yüzlerce sığırı yıllar içinde gösterilerinde öldürmeyi tercih eder. Ve bu performanslarını insanlara sahte bir eğlence mekanizması kurarak göz boyamayı başarır. Müzikli, şakalı interaktif bir gösteri sunduğu için insanlar durumun içinde rahattır. Ahlak ve etik sorgulaması yapılmaz bile. Filmde Alameida Slim gitar çalarak karşısına çıkan herkesi hipnotize ediyor. Burada da Buffalo Bill'in bunca zaman boyunca insanların gözünü nasıl boyadığı imajı çiziliyor. Yani imaj sadece kahramanlık gibi olumlu bir kavram için değil, olumsuz şeyler için de çizilebilir. Dolayısıyla Rico karakteri kanun adamı imajı çizerken aslında bir kanun kaçağı olabilir. Ve Alameida Slim karakteri de kanun kaçağı gibi görünürken, müzik ve sanatsal eğilimleri olabilir. Ama her koşulda bunu kötüye kullandığı yadsınamaz. Sadece çatışmayı güçlendirmek için bu iki karakterin zıt yapıları tercih edilmiş. Rico'nun gerçek kimliğinin(kendi tercih ettiği) ortaya çıkması ile Buck'ın tavrı değişiyor ve kahramanlık imajını arzulamayı bırakınca zaten kahraman oluyor.(kendi tercihleri ile kendini var eden bir kişi kendinin kahramanıdır) İnekler Slim'i yakaladığında doğadaki yaşamın güzellikleri birleşiyor ve Cennet Bahçesi kurtuluyor. Dolayısıyla Cennete giden yolun aşamalarını izlemiş oluyoruz. Habitatından zorla koparılmış canlılar, doğalarını mahveden varlıklardan intikam alıyor ve cennete girmeyi hak ediyor. Film Buffalo Bill ve onun gibi olanların yaptıklarının öcünün alındığını aktarıyor. Çok keyifli bir yolculuk filmi üstelik yolculuktaki sıra sıra karşımıza çıkan duraklar, sınavlar ve sembolik metaforları keşfetmek de oldukça zevkli. Favorim kendi güvenli alanından ayrılmayan ve koruma iç güdüsü ile evini ve sahip olduğu tek şey olan konserve kutularını koruyan keçi karakteri yani İd. Heey gidi gözünü sevdiğim İd.

İneklerin başrollerde olduğu güzel bir çifflik animasyonu.

Bakın bunu kaçıran çok üzülür benden söylemesi :) Şiddetle tavsiye ediyorum :))